Cumhuriyet devri öncesi, dini eğitimi esas alan medreselerle, modern eğitim vermek amacında olan rüştiyeler, idadiler ve sultanilerle, yabancıların ve patrikhanelerin açtığı devlet tarafından denetlenmeyen okullarla birlikte birbirinden habersiz değişik görüşlere sahip üç eğitim sistemi yürürlükteydi. Farklı amaç ve felsefelere göre kurulan bu sistemler arasında sürekli çatışmalar oluyordu. Eğitim ve öğretimin amaçları açıklığa kavuşmadığı için her sistem kendine özgü programlarını uyguluyordu. Medrese programlarınca dini bilgiler esastı. Sultani programlarında dini bilgiler, Osmanlı kültürü ve fen dersleri birlikte veriliyordu.